Nieuwe door de EU gefinancierde veiligheidstechnologie zal het bekijken van en de vraag naar beelden en video's van seksueel kindermisbruik helpen beperken

Ontwikkeling van een unieke tool die op het apparaat wordt geïnstalleerd en in maart 2023 wordt gelanceerd

Het twee jaar durende project met een budget van 2 miljoen EUR is een samenwerking tussen deskundigen in de EU en het Verenigd Koninkrijk

De technologie wordt vrijwillig geïnstalleerd op apparaten van wie het risico loopt om materiaal van seksueel kindermisbruik te gaan bekijken  

Het gebruiksvriendelijke ontwerp functioneert in realtime om het bekijken van materiaal te voorkomen voordat het op het scherm verschijnt

Unieke veiligheidstechnologie op basis van zelflerende technologie die in realtime beelden en video's van seksueel kindermisbruik opspoort, zal worden ontwikkeld via een samenwerking tussen deskundigen in de EU en het Verenigd Koninkrijk.  

Het tweejarige Protech-project gaat in maart van start met het onderzoeken, ontwerpen en ontwikkelen van een app die kan worden geïnstalleerd op de apparaten van personen die het risico lopen om zich toegang te krijgen tot materiaal van seksueel misbruik van kinderen.

De app wordt vrijwillig geactiveerd en gebruikers zijn volledig op de hoogte van het doel en de effecten op hun apparaat.

De veiligheidsapp monitort in real time zowel het netwerkverkeer als de beelden die worden bekeken op het scherm van de gebruiker. Na de installatie ervan werkt de app op de achtergrond en is er geen interactie van de gebruiker vereist, tenzij seksueel getinte beelden van kinderen worden waargenomen en geblokkeerd.  

De medewerkers achter het project van 2 miljoen EUR (1,8 miljoen £), dat wordt gefinancierd door de Europese Commissie, zijn ervan overtuigd dat de tool de groeiende vraag naar online materiaal van seksueel kindermisbruik kan helpen tegengaan.

Dit zal herhaald slachtofferschap van mensen die als kind seksueel misbruik hebben meegemaakt en schade blijven ondervinden voorkomen, wetende dat anderen nog steeds beelden en video's van hen kunnen bekijken online.

Het unieke karakter van de app ligt in het gebruiksvriendelijke ontwerp ervan, waarbij zeer accurate modellen voor zelflerende technologie worden toegepast om doeltreffend op te treden bij mensen die bang zijn om kinderen te misbruiken. De app werkt in real time om strafbare inhoud op te sporen en te blokkeren voordat de gebruiker die te zien krijgt.

Dit kan een cruciaal instrument zijn voor duurzame en langdurige preventie van inhoud van seksueel kindermisbruik, naast de huidige digitale activiteiten die beeldenmateriaal bestrijden en verwijderen, zoals strafrechtelijke onderzoeken en verwijdering en hashing van beelden.  

Het project wordt geleid door een van de grootste universitaire ziekenhuizen in Europa, Charité - Universitätsmedizin Berlin, in samenwerking met deskundigen uit talrijke uiteenlopende gebieden, zoals criminologie, volksgezondheid, ontwikkelings-, klinische en forensische psychologie, softwareontwikkeling, kinderbescherming en veiligheid op het internet.

De directeur van het Instituut voor seksualiteit en seksuele geneeskunde bij Charité Universitätsmedizin Berlin, prof. dr. Klaus M Beier vertelt: "De toenemende consumptie en verspreiding van materiaal van seksueel misbruik van is een probleem van internationaal belang, waarvoor onderzoek nodig is naar gebruikersgedrag, met name voor gevallen die niet bekend zijn bij de gerechtelijke instanties en die veel talrijker zijn dan de zaken die tot een gerechtelijk onderzoek of een veroordeling leiden. Daar is in het verleden nauwelijks aandacht aan besteed, terwijl daarin het grootste potentieel schuilt voor preventie.  

"Dus, met de ontwikkeling van Salus, richt Protech zich ook op gemotiveerde en bereidwillige potentiële of echte gebruikers van beelden van seksueel kindermisbruik, die willen voorkomen dat ze gaan of blijven consumeren."

De app kreeg de naam Salus, naar de Romeinse godin van veiligheid en welzijn, en zal worden ontwikkeld door het Britse technologiebedrijf SafeToNet, dat is gespecialiseerd in cyberveiligheid, gebaseerd op innovatie realtime monitoringtechnologie.  

Chief Operating Officer van SafeToNet, Tom Farrell QPM, legt uit: "We zijn verheugd technische deskundigheid te kunnen aanbieden voor een dergelijk cruciaal project. We zijn ervan overtuigd dat technische preventie een belangrijke rol kan spelen bij het bestrijden van de consumptie van en de vraag naar materiaal van seksueel kindermisbruik."

Om te helpen bij de ontwikkeling van de app zullen projectteamleden van voortrekkers op het gebied van impactonderzoek en kennisuitwisseling, het Policing Institute for the Eastern Region bij de Anglia Ruskin University in het Verenigd Koninkrijk en het departement Ontwikkelingspsychologie van de Universiteit van Tilburg in Nederland onderzoeken waarom en hoe daders beginnen met het kijken naar seksuele beelden van kinderen en wat hen kan helpen om hiermee te stoppen.  

Deelnemers van de studie zijn vrijwilligers, die worden geworven door de projectteampartners die essentiële gemeenschapsgerichte preventiediensten verlenen: Charité – Universitätsmedizin Berlin, de Britse Lucy Faithfull Foundation, Stop it Now Nederland, dat deel uitmaakt van het Expertisebureau Online Kindermisbruik, en het Universitair Forensisch Centrum bij het Universitair Ziekenhuis Antwerpen in België. Er worden interviews afgenomen met mensen die het risico lopen om seksuele beelden van kinderen te bekijken, en met professionals die preventieve ondersteuning bieden.

De Internet Watch Foundation (IWF), het grootste Europese telefonische meldpunt dat zich bezighoudt met het opsporen en verwijderen van beelden en video's van seksueel kindermisbruik op het internet, zal zorgen voor een veilige omgeving om de zelflerende software van de app te testen en te trainen om materiaal van seksueel kindermisbruik correct op te sporen.

Chief Technology Officer van IWF, Dan Sexton, verduidelijkt: "Helaas neemt de vraag naar beelden en video's van kinderen die seksueel worden misbruikt niet af. In 2022 heeft het IWF meer dan 255 000 URL's waarvan was bevestigd dat ze materiaal van seksueel misbruik van kinderen bevatten, verwijderd van het internet.

Maar we zijn ons ervan bewust dat het opsporen en verwijderen van deze afschuwelijke inhoud niet voldoende is in de voortdurende wereldwijde bestrijding van seksueel kindermisbruik. Daarom zijn we blij een rol te kunnen spelen in dit project, voor het testen en trainen van de software wat in de eerste plaats van cruciaal belang kan zijn om de vraag naar het strafbare materiaal te verminderen.

Door samen te werken met deskundige organisaties in de EU en in het Verenigd Koninkrijk, zorgen we ervoor dat het beoogde effect van dit project een zo breed mogelijk bereik heeft om kinderen over de hele wereld te helpen."

Prof. dr. Kris Goethals, directeur van het Universitair Forensisch Centrum (UFC) binnen het Universitair Ziekenhuis Antwerpen stelt: "Sinds de COVID-pandemie is er sprake van een piek in online beelden van misbruik, en een groot deel van de doelgroep die ambulant wordt behandeld in ons centrum (UFC) bestaat uit mensen die veroordeeld zijn voor dergelijk gedrag of die risico op dit gedrag vertonen.

Deze problemen worden overal ter wereld vastgesteld en vereisen een internationale oplossing. Helaas biedt een louter repressieve aanpak van dit verschijnsel geen afdoend antwoord. Het Protech-project kan dan ook een eerste essentiële stap zijn naar een meer preventieve benadering.  

Dit project levert niet alleen een meerwaarde op in de bestrijding van seksueel kindermisbruik, maar brengt ook de verschillende werelden van rechtshandhaving, gemeenschapsgerichte preventieve zorg en de samenleving in het algemeen samen."

Directeur van het Policing Institute for the Eastern Region, prof. Sam Lundrigan, zegt: "Online kindermisbruik is een wereldwijde uitdaging wat innovatief denken vereist in onze gezamenlijke inspanningen om hierop te reageren.  

We weten dat academische resultaten uit onderzoeken zoals de onze gegevens kan opleveren die nodig zijn om dergelijke projecten te ondersteunen met onderbouwde inzichten en bewijs. Dit is een spannend project dat we graag ondersteunen en waarvan we hopen dat het een echte impact zal hebben, zowel op degenen die het risico lopen om een overtreding te begaan als op degenen die al slachtoffer zijn geweest van misbruik."

Voorzitter van het departement Ontwikkelingspsychologie van de Universiteit van Tilburg, prof. dr. Stefan Bogaerts, legt uit: "Online seksueel misbruik is een complex en multidimensionaal probleem waarvoor geen eenvoudige oplossingen bestaan. Digitale apparaten kunnen een rol spelen bij het terugdringen van seksueel misbruik online door bepaalde functies en maatregelen aan te bieden die de veiligheid van de gebruikers kan vergroten, zoals beveiligings- en privacyinstellingen en opties voor melding en blokkering.  

Bovendien moet er voortdurend worden geïnvesteerd in het vergroten van het bewustzijn van gebruikers over online veiligheid en de manier waarop seksueel misbruik kan worden voorkomen. Het voorkomen van seksueel misbruik online is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van technologiebedrijven, de wetenschappelijke wereld, de overheid en de samenleving. Samen kunnen we werken aan een culturele verandering en een veilige online omgeving voor alle gebruikers tot stand brengen."

Na de ontwerpfase wordt de interventie door middel van een pilot uitgezet in vijf landen: Duitsland, Nederland, België, de Republiek Ierland en het Verenigd Koninkrijk. Hierbij zijn meer dan 50 deskundigen en ten minste 180 gebruikers betrokken gedurende een periode van 11 maanden.

SafeToNet zal feedback van gebruikers en deskundigen verzamelen zolang het project loopt en hiervan gebruikmaken om de software van de app verder te verbeteren en aan te passen.

Een deel van het project omvat het evalueren en beoordelen van de potentiële reikwijdte en de effecten van de interventie in Europa. Hierbij wordt rekening gehouden met aanbevelingen van deskundigen over de manier waarop dit doeltreffend kan worden uitgezet als onderdeel van preventieprogramma's op het gebied van volksgezondheid.

Gezien de grote schaal waarop seksuele beelden van kinderen online beschikbaar zijn en de toenemende vraag naar dit soort inhoud, is het projectteam ervan overtuigd dat de app en het achterliggende preventieprogramma ook een bijdrage kunnen leveren om de werklast te verminderen van rechtshandhavingsinstanties, die de misdadigers die deze inhoud maken, verspreiden en die in sommige gevallen winst halen uit de verkoop ervan, vervolgen.

Donald Findlater, directeur van de Britse en Ierse hulplijn Stop It Now! van The Lucy Faithfull Foundation, zegt: "Vorig jaar werd de hulplijn Stop It Now! in het Verenigd Koninkrijk en Ierland gecontacteerd door bijna 5 000 mensen die zich zorgen maakten om hun eigen seksuele gedachten of gedrag ten aanzien van kinderen. Zij zoeken hulp om dit onder controle te krijgen, zodat kinderen niet worden beschadigd en zij geen strafbaar feit begaan. Daarnaast werden onze online zelfhulpmiddelen bezocht door honderdduizenden bezoekers die hulp zochten om hun eigen online seksueel gedrag of dat van een dierbare onder controle te krijgen.

“Salus zou veel mensen die ons contacteren kunnen helpen om te stoppen met het bekijken van seksuele beelden van kinderen. Via dit project kunnen we deze mensen ondersteunen en kunnen we leren hoe we het probleem van mensen die online seksuele beelden van kinderen bekijken beter kunnen aanpakken. Salus biedt het vooruitzicht een aanzienlijke rol te kunnen spelen in de wereldwijde strijd tegen online seksueel kindermisbruik."

Arda Gerkens, algemeen directeur van het Expertisebureau Online Kindermisbruik legt uit: "Stop it Now! Nederland is verheugd deel te kunnen uitmaken van dit Protech-project. Onze hulplijn biedt ondersteuning, begeleiding en online-zelfhulpmiddelen voor personen die materiaal van seksuele uitbuiting van kinderen gebruiken. Mensen die contact opnemen met onze hulplijn zijn echter vaak op zoek naar technische interventies die hen uit de buurt kunnen houden van dit materiaal.

"In onze missie om (online) seksueel kindermisbruik te stoppen en te voorkomen en te werken aan een veilige online omgeving voor iedereen, zijn wij van mening dat onderzoek en voortdurende verbetering van ondersteunings- en preventiemiddelen essentieel zijn."